Để chụp được chủ thể thẳng đứng với tỷ lệ trung thực trong hình ảnh, một điều đơn giản là cần đặt máy ảnh thẳng đứng – thân máy vuông góc với mặt đất và ống kính song song với mặt đất. Trên nhiều chân máy có bong bóng livo nước hay quả dọi là để hỗ trợ việc này.

Ống kính điều chỉnh phối cảnh Nikon (Nikon Perspective Lens)

Tuy nhiên, khi đặt máy thẳng đứng thường sẽ không cúp hết hình ảnh của các chủ thể cao lớn. Nếu đặt máy xiên góc, chếch lên trên, xuống dưới hay chếch từ hai bên, hình ảnh chủ thể sẽ bị sai lệch do hiệu ứng phối cảnh xa gần (perspective). Đối với các chủ thể nhỏ như người, tỷ lệ chênh lệch sẽ không đáng kể và rất có thể mắt thường không thể nhận biết nên người chụp ít khi cần phải để ý tới góc máy. Tuy nhiên, với các chủ thể cao và đồ sộ, ví dụ như các tòa nhà cao, chênh lệch sẽ trở nên rất lớn, khiến hình ảnh bị bóp méo trông thấy rõ trên ảnh.

Phối cảnh xa gần và góc máy. Chú ý: Đường màu đỏ dài hơn đường màu xanh.

Trong ví dụ dưới đây, phần trên của chủ thể bị bóp nhỏ lại do khoảng cách từ ống kính tới phần chóp lớn hơn so với khoảng cách tới phần chân. Hình ảnh như bị đổ ngửa về phía sau. Sau khỉ chỉnh sửa, độ phân giải bị giảm do phần ảnh mong muốn bị thu nhỏ lại, các góc cũng có thể phải co kéo bù vào chỗ khuyết.

Chính sửa ảnh bằng Photoshop

Mặc dù trong thời đại kỹ thuật số hiện nay có thể dễ dàng sử dụng các phần mềm chỉnh sửa có chức năng điều chỉnh phối cảnh để làm chủ thể đứng thẳng trở lại sau chỉnh sửa – ví dụ, trong Photoshop sử dụng chức năng “chỉnh sửa méo ảnh” (Filter > Lens Correction) nhưng không phải lúc nào cũng đạt hiệu quả mong muốn, nhất là khi muốn in phóng ảnh cỡ to. Các vấn đề thường gặp phải khi chỉnh sửa bằng phần mềm là giảm sút chất lượng, độ phân giải bị giảm do hình ảnh bé lại, các góc ảnh sau khi chỉnh sửa bị thiếu nên sẽ phải co kéo, thêm bớt, vẽ mô phỏng rất mất công. Nếu chủ thể quá lớn, nhiều khi tận dụng tối đa khả năng phần mềm cho phép cũng không khắc phục hết hiện tượng méo ảnh.

Để khắc phục hiện tượng méo mó này, giảm thời gian chỉnh sửa và vẫn bảo đảm chụp được chủ thể đứng thẳng với tỷ lệ trung thực, hình ảnh bảo đảm chất lượng in phóng cỡ lớn, người ta sử dụng các ống kính có khả năng điều chỉnh phối cảnh ngay trong khi chụp (perspective lens). Với các ống kính này, người chụp vẫn có thể đặt máy ở phương thẳng đứng và điều chỉnh góc của ống kính, chỉnh phối cảnh bằng các nút vặn trên ống kính để chụp được toàn bộ chiều cao của chủ thể.

Ống kính có chức năng điều chỉnh phối cảnh như vậy rất hữu dụng với nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp chuyên chụp ảnh các kiến trúc lớn. Một trong các loại ống kính này là ống Nikon PCE 24mm f/3.5D ED (giá khoảng 2200 USD).

VinaCamera.com
2008-2013

Tag: PC-E, perspective control lens, tilt shift lens