Bit depth là gì?

Nhiều người chơi ảnh số tỏ ra bối rối trước khái niệm độ sâu số (bit depth) của ảnh số. Nói chung thì ai cũng mang máng hiểu rằng những giá trị về bit depth có liên quan tới chất lượng của ảnh số, nhưng thực chất đây là thông số gì vậy? Sau đây là giải thích của VinaCamera.com.
Bit là đơn vị nhỏ nhất để tính dữ liệu số hóa, đó có thể là 0 hay 1, cũng có thể là đen hay trắng. Đơn vị kế tiếp là byte. Một byte có 8 bit (8 bits) và như vậy có thể thể hiện được 256 “kiểu” khác nhau (2^8=256). Phần lớn hình ảnh số đều lấy cơ sở cơ bản là 8 bit. Nếu tạm gọi các “kiểu” này là sắc, thì, ví dụ, màu xám (gray) có tới 256 sắc khác nhau (với 256 độ sáng/tối khác nhau).
8 bit và 24 bit: Hai cách thể hiện cùng một giá trị
Một điểm ảnh màu (color pixel) được tạo bởi sự kết hợp giữa ba màu cơ bản: Đỏ (Red), lục (Green) và lam (Blue) – hệ màu RGB. Mỗi màu cơ bản thường được gọi là một kênh màu (color channel). Mỗi màu cơ bản này lại có thể được thể hiện theo 256 “kiểu” độ sáng khác nhau; nói cách khác, bản thân mỗi mầu cơ bản lại có độ sâu số (bit depth) là 8 bit. Độ sâu số của màu cơ bản được tính bằng bit trên một kênh màu (bits per channel). Độ sâu số của một điểm ảnh (bits per pixel – bpp) là tổng số bit của ba kênh màu tạo ra màu sắc của điểm ảnh. Đây là nguyên nhân gây nhầm lẫn khi ta đọc bit depth của một ảnh số vì thông số bit depth lúc thì được thể hiện bằng độ sâu số của mỗi kênh màu cơ bản (bits per channel), lúc lại được tính bằng độ sâu số của một điểm ảnh (bits per pixel). Ví dụ, một hình ảnh số có thể có giá trị 8 bit (một kênh) hay 8 x 3 = 24 bit (điểm ảnh với 3 kênh).
Thông thường, ở máy ảnh kỹ thuật số, hình ảnh được tạo với độ sâu số là 8 bit mỗi kênh với mỗi kênh có 256 độ sáng khác nhau, và như vậy hình ảnh có thể thể hiện tới 2^(8×3) = 16 777 216 màu sắc khác nhau – 16 triệu màu hay màu trung thực (true color).
Mắt thường của con người chỉ phân biệt được khoảng 10 triệu màu sắc. Như vậy, để phục vụ mục đích xem hình (của mắt người) chỉ cần tới 24 bit (mỗi điểm ảnh) là thừa. Các phân biệt cao hơn chỉ phục vụ mục đích ứng dụng kỹ thuật.
Tham khảo bảng màu RGB tại đây.
VinaCamera
2008
★ ★ ★ ★ ★